Azərbaycan xəbərləri
İsrail prezidenti də COP29-a gəlmir
İsrailin prezidenti İsaak Hersoq Bakıya COP29 iqlim konfransına gəlməyəcək. İsrail mediası yazır ki, bu qərar “vəziyyətin dəyərləndirilməsi” və “təhlükəsizlik səbəbləri”ndən qaynaqlanır.
“The Times of Israel” qəzeti prezidentin idarəsinin noyabrın 16-da bu qərarı açıqladığını yazır.
Noyabrın 11-də Bakıda başlamış tədbirdə İsrailin üç naziri və onlarla rəsmisi iştirak edir.
Son iki COP tədbirində olduğunu kimi, İsrailin pavilyonunda HƏMAS terror qruşplaşmasının Qəzzada saxladığı israilli girovlarla bağlı guşə olacağı bildirilir.
ABŞ və Aİ-nin terrorçu saydığı HƏMAS ötən ilin oktyabrında İsrailə girərək 1200 nəfəri qətlə yetirib, azı 200 nəfəri girov götürüb. Bundan sonra İsrail Qəzzanı bombalamağa başlayıb. Bu münaqişədə 41 mindən çox fələstinli öldürülüb.
Bakıda BMT-nin COP29 iqlim dəyişikliyi konfransına, rəsmilərin dediyinə görə, 80 ölkə lideri qatılsa da, bir sıra aparıcı ölkələrin başçıları gəlməyiblər.
Fransanın ətraf mühit naziri Anyes Panye-Rünaşe də gələn həftə tədbirə qatılmaqdan imtina edib. O, qərarını Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevin "qəbuledilməz" hücumları ilə əsaslandırıb.
Əliyev noyabrın 13-də COP29-dakı çıxışında Fransanı Yeni Kaledoniya daxil, dənizaşırı ərazilərdə cinayətlər və insan haqları pozuntularında ittiham edib.
Azərbaycanın xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov isə fransalın nazirin qərarını “yanlış” adlandırıb.
Fransa prezidenti Emmanuel Makron da Bakıya gəlməyən ölkə liderləri sırasındadır.
Bu həftə Argentina prezidenti Xavyer Mileyin ölkəsinin nümayəndə heyətini COP29 sammitindən geri çağırması barədə xəbər yayılıb. Bu qərar ölkənin BMT-nin iqlim danışıqlarında daha iştirak etməyəcəyi anlamına gəlir. Gələn həftə danışıqlarda saziş bağlanmalıdır.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyası (COP29) noyabrın 22-nə kimi davam edəcək. COP29-dan əsas gözlənti iqlim maliyyəsi ilə bağlı Yeni Kollektiv Kəmiyyət Hədəfinin (NCQG) razılaşdırılmasından ibarətdir.
Bütün xəbərləri izləyin
Fərid Mehralızadənin apellyasiya şikayəti təmin edilmədi
Noyabrın 18-də iqtisadçı, AzadlıqRadiosunun jurnalisti Fərid Mehralızadənin apellyasiya şikayətinə baxılıb.
Şikayət Xətai rayon Məhkəməsinin bundan əvvəl müdafiə tərəfinin həbs-qətimkan tədbirinin ev dustaqlığı ilə əvəzlənməsi vəsatətinin təmin olunmaması barədə qərarından olub.
Bakı Apellyasiya Məhkəməsi də şikayəti təmin etməyib və Xətai rayon Məhkəməsinin qərarını qüvvədə saxlayıb.
Jurnalistin həyat yoldaşı Nərgiz Muxtarova bildirib ki, F.Mehralızadənin bu məhkəmə prosesindən xüsusi bir gözləntisi yox idi: "Fərid də məhkəmə çıxışında bildirdi ki, ədalətli qərar gözləmir, necə ki həbsi ədalətsizdir, bu qərar da elədir".
Bu il mayın 30-da mülkigeyimlilər Mehralızadəni küçədə tutub başına torba keçirərək zorla maşına mindiriblər. Polis əməkdaşları onun evindən kompüterini, mobil telefonlarını və avtomobilini də müsadirə ediblər.
İyunun 1-də məhkəmə F.Mehralızadə barəsində həbs-qətimkan tədbiri seçib. O, korrupsiya araşdırmaları ilə tanınan "AbzasMedia" nəşrinə qarşı valyuta qaçaqmalçılığı işi çərçivəsində ittiham olunub. Həm "AbzasMedia", həm də Mehralızadə onun bu nəşrlə əməkdaşlığını təkzib ediblər.
Mehralızadə AzadlıqRadiosu üçün iqtisadi mövzuları işıqlandırırdı.
Avqustda Mehralızadə və "AbzasMedia" jurnalistlərinə qarşı vergidən yayınma da daxil əlavə ittihamlar irəli sürülüb. Bu ittihamlar üzrə 12 ilədək həbs nəzərdə tutulur.
O, özünü təqsirli bilmir və həbsini peşəkar fəaliyyəti ilə əlaqələndirir.
Xatırlatma
Ümumilikdə ötən ilin noyabrından başlayaraq Azərbaycanda qruplar halında 20 civarında jurnalist, ictimai fəal qaçaqmalçılıq ittihamı ilə həbs edilib. Onların heç biri ittihamla razılaşmır, bunu peşə fəaliyyətləri və siyasi sifariş ilə izah edirlər.
Yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladıqları siyahılara görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında təqribən 300 siyasi məhbus var. Rəsmilər isə, bir qayda olaraq, vurğulayırlar ki, ölkədə heç kim sırf peşə fəaliyyəti ilə bağlı, siyasi əsaslar ilə həbs edilmir.
İmran Əliyevin şikayəti təmin edilməyib, həbs müddəti uzadılıb
Noyabrın 18-də Bakı Apellyasiya Məhkəməsində meclis.info platformasının rəhbəri İmran Əliyevin həbs-qətimkan tədbirinin ev dustaqlığı ilə əvəz edilməsi ilə əlaqədar vəsatətin Xətai rayon Məhkəməsində təmin olunmaması ilə bağlı qərardan şikayətə baxılıb. Apellyasiya məhkəməsi vəsatəti təmin etməyib. Xətai rayon Məhkəməsi bundan əvvəl onu ev dustaqlığına buraxmaqdan imtina etmişdi.
Noyabrın 18-də Xətai rayon Məhkəməsində İ.Əliyevin həbs-qətimkan tədbirinin uzadılması ilə bağlı istintaq orqanın verdiyi vəsatət isə təmin edilib. Yaxınlarının sözlərinə görə, məhkəmə İ.Əliyevin həbs müddətini daha 3 ay uzadıb.
Onlar habelə qeyd ediblər ki, o, məhkəməyə gətirilərkən halsız olduğunu, səhhətində problem yarandığını bildirib: "O, 15 kilo arıqladığını və belindəki kəskin ağrılara görə yeriməkdə çətinlik çəkdiyini ifadə edib".
Yaxınlarının vurğulamasına görə, İ.Əliyev müayinə və müalicə edilmədiyini deyir.
Hələlik, bu açıqlamaya rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.
meclis.info platformasının rəhbəri İ.Əliyev bu il aprelin 18-də həbs olunub. O, qaçaqmalçılıqda ittiham edilir. Amma ittihamı qəbul etmir. Onun həbs müddəti buna qədər bir neçə dəfə uzadılıb.
Prezident Almaniyada olanda...
Bu il aprelin 26-da Almaniyada səfərdə olan prezident İlham Əliyevə Berlində kansler Olaf Şolts ilə birgə keçirdiyi mətbuat konfransında İ.Əliyevlə bağlı da sual verilmiş, ailəsinin ona təzyiqlər edildiyi ilə bağlı şikayət dilə gətirdiyi vurğulanmışdı. Əliyev suala cavabında bəzi media nümayəndələrinin həbsinə toxunaraq bunun qanunvericiliyə uyğun aparıldığını demişdi: "Sadəcə, hər kəs qanun çərçivəsində fəaliyyət göstərməlidir. Biz, istənilən ölkə kimi, öz media məkanımızı xarici neqativ təsirdən qorumalıyıq və hər kəs qanunlara əməl etməlidir".
Xatırlatma
Ümumilikdə ötən ilin noyabrından başlayaraq Azərbaycanda qruplar halında 20 civarında jurnalist, ictimai fəal qaçaqmalçılıq ittihamı ilə həbs edilib. Onların heç biri ittihamla razılaşmır, bunu peşə fəaliyyətləri və siyasi sifariş ilə izah edirlər.
Yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladıqları siyahılara görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında təqribən 300 siyasi məhbus var. Rəsmilər isə, bir qayda olaraq, vurğulayırlar ki, ölkədə heç kim sırf peşə fəaliyyəti ilə bağlı, siyasi əsaslar ilə həbs edilmir.
Azərbaycan hökuməti Avropa Şurası komissarının çağırışına necə cavab verib
Avropa Şurasının İnsan haqları komissarı Maykl O'Flaerti noyabrın 18-də Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevə məktubunu yayıb. O, hakimiyyəti legitim işini gördüyünə, fərqli fikirlər, tənqidi baxışlar ifadə etdiyinə görə həbs olunmuş bütün insan haqları müdafiəçilərini, jurnalistləri və vətəndaş cəmiyyəti fəallarını dərhal buraxmağa çağırıb. Komissar bu şəxslərə qarşı cinayət ittihamlarını, məhdudiyyətləri qaldırmağa səsləyib.
Komissar bir neçə insan haqları fəalı, jurnalist və fəalın saxlanarkən pis rəftara məruz qalması iddialarını effektli araşdırmağa çağırıb.
O'Flaerti Azərbaycan hakimiyyətini çağırıb ki, birləşmə, dinc toplaşma, ifadə azadlığı ilə bağlı bütün qanunların və praktikanın Avropa Şurasının insan haqları standartlarına uyğunluğu təmin edilsin, Avropa İnsan Haqları Məhkəməsinin qərarları tam icra olsun.
Azərbaycan hökumətinin bu məktuba cavabında isə ölkənin beynəlxalq öhdəliklərinin hamısına, o cümlədən beynəlxalq insan haqları qanununa əməl etdiyi vurğulanır. Bildirilir ki, komissarın məktubunda adları çəkilən şəxslər – Ələsgər Məmmədli, Akif Qurbanov, İmran Əliyev, Anar Məmmədli, "Abzas Media", "Kanal 13" və "Toplum TV" təmsilçiləri qaçaqmalçılıqda ittiham olunurlar.
Sözügedən şəxslər son bir ildə saxlanılıblar. Onlardan bəzilərinə qarşı ittihamlar sonradan ağırlaşdırılıb. Ancaq AzadlıqRadiosunun jurnalisti Fərid Mehralızadə daxil olmaqla, saxlananlar ittihamları qurama sayır, peşə fəaliyyətləri, tənqidi mövqeləri ilə əsaslandırırlar.
Vəkil jurnalistlə görüşüb
Bu gün, noyabrın 18-də vəkil Aqil Layıc "Abzas Media" nəşrinin həbsdə olan baş redaktoru Sevinc Vaqifqızı ilə görüşüb.
Vəkilin sözlərinə görə, görüşdə məqsədi jurnalistin son günlər təcridxanada təzyiqlə üzləşməsi ilə bağlı açıqlamaları dəqiqləşdirmək olub.
Vəkilin vurğulamasına görə, o, S.Vaqifqızıdan soruşub ki, ona qarşı fiziki və verbal şiddət olubmu?: "Dedi ki, ona fiziki və verbal şiddət olmayıb. Qolundakı göyərtinin səbəbini izah etdi. Dedi ki, korpusdakı bütün hava boşluqlarını bağlayırdılar, rejim qaydalarının tələbi olaraq. Amma otaqda epilepsiya xəstəsi olub, onun özü və başqaları havasızlıqdan əziyyət çəkib. O tələb edib ki, nəfəslik açılsın".
Jurnalistin sözlərinə görə, onun barmağı nəfəslik bağlanarkən orada qaldığından xəsarət alıb: "Sevinc mənə dedi ki, indi nəfəslikləri müəyyən qədər açırlar. Sadəcə hər qapının ağzında bir nəzarətçi qoyublar".
Bundan başqa jurnalistə, deməsinə görə, hər hansı fiziki təzyiq olmayıb. "Hazırda səhhəti yaxşıdır", - A.Layıc bildirib.
Penitensiar Xidmətdən deyilənlərə cavab
Penitensiar Xidmətdən "Turan"a bildirilib ki, "Abzas Media işi" üzrə həbsdə olan jurnalistlərin son günlər təzyiqlərlə üzləşməsi ilə bağlı iddialar həqiqəti əks etdirmir: "Həbsdə saxlanılan Sevinc Abbasova, Elnarə Qasımova və Nərgiz Absalamova Bakı İstintaq Təcridxanasında saxlandıqları müddətdə təzyiqlərə, işgəncələrə, qeyri-insani və ya ləyaqəti alçaldan rəftara məruz qalmayıb. Hüquqları təmin edilir və qanuni mənafeləri qorunur".
Penitensiar Xidmətdən vurğulanıb ki, qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş məhdudiyyətlər istisna olmaqla təcridxanada saxlanılan hər bir həbs edilmiş şəxs həftədə iki dəfə 15 dəqiqəyədək müddətdə telefonla danışmaq hüququndan istifadə edir.
17 noyabr
Yaxınları jurnalistlərin həbsdə təzyiqlə üzləşdiklərini deyirlər
Noyabrın 16-da ailəsi "Abzas Media" nəşrinin 1 saylı Bakı İstintaq Təcridxanasında saxlanan redaktoru Sevinc Vaqifqızı ilə görüşüb.
Ailədən AzadlıqRadiosuna verilən məlumata görə, görüş zamanı jurnalistin qolunda zorakılıq izləri görülüb: "Biləyinin iç tərəfi yumurta boyda göyərib. Həmin əlinin baş barmağının iç damarı partlayıb... Həmçinin, Nərgiz Absalamova və Elnarə Qasımovanın da əlində zədə olduğu deyilir".
Ailədən deyilənə görə, S.Vaqifqızı hadisənin noyabrın 15-də axşam baş verdiyini bildirib: "Deyilənə görə, Nərgiz Absalamova öz kamerasının nəfəsliyi önündə dayanıbmış. Bu zaman bir nəzarətçi ona yaxınlaşaraq hərəkətinin qanunsuz olduğunu deyib və qapının yanından getməsini istəyib. Nərgiz də ona deyib ki, mən öz kameramın qapısı ağzında dayanmışam, burada qanunsuz nə var? Bu zaman nəzarətçi Nərgizi təhqir edib. Aralarında mübahisə yaranıb və səs-küy digər kameralardan da eşidilib. Sevinc də etiraz edib. Bu zaman gəlib bütün kameraların nəfəsliyini bağlayıblar".
Ailəsinin vurğulamasına görə, S.Vaqifqızı söyləyib ki, kamera yoldaşlarından biri epilepsiya xəstəsidir, eyni zamanda, digər kamerada hamilə qadın var: "Nəfəslik bağlandıqdan sonra içəridə havasızlıq yaranıb və epilepsiyadan əziyyət çəkən qadının vəziyyəti pisləşib. Bu zaman Sevinc Vaqifqızı "nəfəsliyi açın" deyə qışqırmağa və qapını döyməyə başlayıb. Digər kameradakı dustaqlar da qapıları döyməyə başlayıblar. Bundan sonra bir nəzarətçi nəfəsliyi açıb, "nə olub" deyib. Həmin an Sevinc əlini nəfəsliyin arasına salıb ki, təkrar bağlamasın. Deməsinə görə, nəzarətçi qəsdən nəfəsliyi bağlayaraq Sevincin əlini arakəsmədə sıxıb".
Elə həmin vaxtda "Abzas Media işi" üzrə həbs edilən digər jurnalistlərdən Elnarə Qasımova və Nərgiz Absalamovaya da təzyiq edildiyi bildirilir. Yaxınlarının verdiyi məlumata görə, hələlik, vəkillərinin jurnalistlərlə görüşmək təşəbbüsləri isə nəticə verməyib.
+++
14 noyabr
Yaxınları "Abzas Media" işi ilə bağlı həbsdə olan jurnalistlərin təzyiqlə üzləşdiklərini deyirlər. Onların məlumatına görə, Nərgiz Absalamova saxlandığı 1 saylı Bakı İstintaq Təcridxanasında noyabrın 14-də bir nəzarətçinin təhqirinə məruz qalıb. Yaxınlarının vurğulamasına görə, həmin gün axşam vaxtı digər nəzarətçi N.Absalamovanı təhqir edib və qolundan xəsarət yetirib.
Onların həmçinin vurğuladığına görə, noyabrın 15-də bir qrup məhbus N.Absalamova və digərlərinə təzyiq etməyə çalışıb: "Sevinc Vaqifqızı ilə Elnarə Qasımova isə buna etiraz ediblər və qarşılığında onlar da nəzarətçilərin təzyiqinə məruz qalıblar".
Bu deyilənlərə, hələlik, Penitensiar Xidmətdən münasibət öyrənmək mümkün olmayıb.
Yaxınları bundan əvvəl isə "Abzas Media" işində həbsdə olan jurnalistlərə telefon və görüşlə bağlı məhdudiyyətlər qoyulduğunu açıqlamışdılar.
13 noyabr
Həbsdə olan jurnalistlərin yaxınlarından şikayət var
"Abzas Media" işi üzrə həbs olunmuş jurnalistlərin yaxınları ilə telefon danışıqlarının məhdudlaşdırıldığı deyilir.
Onlayn nəşrin həbsdəki baş redaktoru Sevinc Vaqifqızının anası Ofeliya Məhərrəmovanın sözlərinə görə, qızı ilə telefon danışıqlarını 15 dəqiqədən 2 dəqiqəyə endiriblər: "Sevinc dedi ki, məhdudiyyət COP29-a görədir. Onlara deyilib ki, yaxınlarınız səsinizi eşidib sağ-salamat olduğunuzu bilsinlər, bəsdir".
Noyabrın 11-də Bakıda BMT İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyası (COP29) başlayıb. Bakı Olimpiya Stadionunda keçirilən tədbir noyabrın 22-nə kimi davam edəcək.
O.Məhərrəmova həmçinin qeyd edib ki, bundan əvvəl 1 saylı Bakı İstintaq Təcridxanasında saxlanılan qızı ilə görüşləri ləğv olunub.
"Abzas Media" isə bildirir ki, nəşrin həbs olunmuş digər jurnalistlərinin də telefon danışıqları 2 dəqiqəyə endirilib.
Hələlik, bu şikayətlərə Penitensiar Xidmət və başqa rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.
Xatırlatma
"Abzas Media" işi ilə bağlı əvvəlcə ötən il noyabrın 21-də həmin nəşrin direktoru Ülvi Həsənli, baş redaktor Sevinc Vaqifqızı, daha sonra isə əlavə bir neçə şəxs həbs edilib. Onlara əvvəlcə qaçaqmalçılıq ittihamı verilib, sonra ittiham ağırlaşdırılıb. Həmin şəxslər ittihamları qəbul etmir və həbslərini peşə fəaliyyəti ilə əlaqələndirirlər.
Ümumilikdə ötən ilin noyabrından başlayaraq Azərbaycanda qruplar halında 20 civarında jurnalist, ictimai fəal qaçaqmalçılıq ittihamı ilə həbs edilib. Onların heç biri ittihamla razılaşmır, bunu peşə fəaliyyətləri və siyasi sifariş ilə izah edirlər.
Yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladıqları siyahılara görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında təqribən 300 siyasi məhbus var. Rəsmilər isə, bir qayda olaraq, vurğulayırlar ki, ölkədə heç kim sırf peşə fəaliyyəti ilə bağlı, siyasi əsaslar ilə həbs edilmir.
Bakıda COP29 tədbirində etiraz aksiyası olub
Heyvan haqları fəalı Kamran Məmmədli noyabrın 15-də Bakıda BMT İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyası (COP29) zamanı etiraz aksiyası keçirib. O, üzərində "Sahibsiz itləri vurmağı dayandırın" yazılmış plakat qaldırıb.
Daha sonra K.Məmmədlini mühafizəçilər aparıb, hadisəni çəkən bəzi jurnalistlərə qarşı zorakılıq edildiyi deyilir. Jurnalistlərdən Xəyalə Ağayeva da bildirib ki, onu və həmkarı Aytac Tapdığı sürüyərək zor gücü ilə hansısa otağa aparıblar, sonra isə binadan kənara uzaqlaşdırıblar.
Məsələ ilə bağlı COP29 təşkilatçılarından münasibət öyrənmək mümkün olmayıb.
K.Məmmədli sonradan sərbəst buraxılıb. O, AzadlıqRadiosuna mühafizəçilərin onu ərazidən uzaqlaşdırdığını söyləyib: "Məni tualetə saldılar, bir saat- saat yarım orda saxladılar. Sonra beş-altı mühafizəçinin müşayiəti ilə maşına mindirib, aparıb "Ulduz" metrostansiyasının çıxışında sərbəst buraxdılar".
Azərbaycanda bundan əvvəl də fəallar Bakıda bir neçə dəfə toplaşaraq sahibsiz itlərin güllələnməsinə etirazlar etdiklərini açıqlayıblar. Onlar baş verənlərə görə hökumətin məsuliyyət daşıdığını bildirirlər. Amma rəsmi qurumlar sahibsiz itlərin güllələnməsi ilə bağlı məlumatları artıq təsdiq etmirlər. Bildirirlər ki, Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin Baytarlıq Elmi-Tədqiqat İnstitutunda sahibsiz heyvanların qısırlaşdırılması, quduzluğa qarşı peyvənd edilməsi və birkalanması ilə bağlı tez-tez aksiyalar keçirirlər.
Noyabrın 11-də Bakıda BMT-nin COP29 iqlim dəyişikliyi konfransı başlayıb. Bakı Olimpiya Stadionunda keçirilən tədbir noyabrın 22-nə kimi davam edəcək.
COP29-dan əsas gözlənti iqlim maliyyəsi ilə bağlı Yeni Kollektiv Kəmiyyət Hədəfinin (NCQG) razılaşdırılmasından ibarətdir.
Putin Əliyevə zəng vurub
Noyabrın 15-də Rusiya prezidenti Vladimir Putin Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevə zəng edib.
Azərbaycan prezidenti mətbuat xidmətinin məlumatına görə, tərəflər strateji tərəfdaşlıq və müttəfiqlik əlaqələrinin hərtərəfli inkişafına dair qarşılıqlı maraqlarını bir daha ifadə ediblər.
"Müzakirə olunan məsələlərin icrası məqsədilə müxtəlif səviyyələrdə təmasların davam etdirilməsi razılaşdırılıb", - məlumatda bildirilir.
2022-ci il fevralın 22-də Rusiya Federasiyası və Azərbaycan arasında "Müttəfiqlik qarşılıqlı fəaliyyəti haqqında Bəyannamə" imzalanıb. Həmin sənəddə iki ölkə arasında siyasi, iqtisadi, maliyyə və daha bir çox sahələrdə əməkdaşlığın gücləndirilməsi vacib sayılır.
Son illər iki ölkə arasında ticarət dövriyyəsinin artdığı bildirilir.
2022-ci il fevralın 24-də Rusiya Ukraynaya yenidən təcavüz edəndən sonra Qərb ölkələri ona qarşı sanksiyaları genişləndirib. (2014-cü ildə Rusiya Ukraynanin Krim bölgəsini ilhaq edəndən sonra ona sanksiyalar tətbiq edilmişdi) Azərbaycan bu sanksiyalara qoşulmasa da Ukraynanın ərazi bütövlüyünü tanıyır.
Azərbaycanda dənizdə külək stansiyaları inşa olunacaq
COP29 çərçivəsində Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti (SOCAR), Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin "Masdar" və Səudiyyə Ərəbistanının "ACWA Power" şirkətləri arasında Xəzər dənizində (Azərbaycan sektorunda) 3.5 giqavatlıq (GVt) külək elektrik enerjisi istehsalı üzrə əməkdaşlığa dair Anlaşma Memorandumu imzalanıb.
SOCAR-ın yaydığı məlumata görə, layihə çərçivəsində Azərbaycanda dənizdə ilk külək stansiyaları inşa olacaq.
"Bu sənəd tərəflər arasında ötən il Naxçıvanda ümumi gücü 500 MVt olan bərpaolunan enerji mənbələri layihələrinin həyata keçirilməsi ilə bağlı tərəfdaşlığın genişləndirilməsinə xidmət edir", - açıqlamada vurğulanır.
Azərbaycan Energetika Nazirliyindən bildirilib ki, 2030-cu ilə qədər ölkənin ümumi enerji balansında bərpaolunan enerjinin (günəş, külək, dalğa, su) payının 30 faizə çatdırılması hədəf kimi götürülüb: "Hazırda bərpaolunan enerji mənbələri üzrə elektrik stansiyalarının gücü 1 milyard 687.8 milyon kilovat-saatdır. Bu da ümumi gücün 20.3 faizini təşkil edir".
13 noyabr
SOCAR-ın COP29-da qaz razılaşması imzaladığı bildirilir
Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti (SOCAR) və Slovakiyanın "Slovenský Plynárenský Priemysel" (SPP) ən iri qaz operatorunun noyabrın 13-də qısamüddətli pilot müqavilə imzaladıqları bildirilir.
Bu barədə "Turan" Slovakiya tərəfinə istinadla məlumat yayıb. Amma SOCAR bununla bağlı hər hansı məlumat verməyib.
Müqavilənin detalları, o cümlədən həcm və tədarük cədvəlinə dair məlumatlar da açıqlanmır.
2021-ci ildə Azərbaycan Avropaya 8 milyard kubmetr qaz ixrac edib və 2024-cü ildə bu həcmi 12 milyard kubmetrə çatdırmağı planlaşdırır.
Bu razılaşma Avropa Parlamentində Avropa İttifaqını (Aİ) Azərbaycan qazından asılılığa son qoymağa çağıran qətnamənin qəbulundan təqribən bir ay sonra əldə edilib.
Avropa Parlamentinin üzvləri Avropa Komissiyasından Aİ ilə Azərbaycan arasında enerji sahəsində strateji tərəfdaşlıq haqda 2022-ci ilin Anlaşma Memorandumunu dayandırmağı xahiş edirdilər.
Bakıda yaşıl enerji ilə bağlı əməkdaşlıq sənədləri imzalanıb
Noyabrın 13-də Bakıda Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev, Qazaxıstan prezidenti Kasım-Jomart Tokayev və Özbəkistan prezidenti Şavkat Mirziyoyevin üçtərəfli görüşü olub.
AZƏRTAC-ın xəbərinə görə, onlar "...yaşıl enerjinin inkişafı və ötürülməsi sahəsində strateji tərəfdaşlıq haqqında Saziş" imzalayıblar.
Daha sonra Azərbaycan, Qazaxıstan, Özbəkistan, Səudiyyə Ərəbistanı Krallığının "Yaşıl enerjinin inkişafı və ötürülməsi sahəsində əməkdaşlıq üzrə... energetika nazirlikləri arasında İcra Proqramı"nın imzalanması mərasimi olub.
Noyabrın 11-də Bakıda Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyası (COP29) başlayıb. Bakı Olimpiya Stadionunda keçirilən tədbir noyabrın 22-nə kimi davam edəcək.
COP29 çərçivəsində ən yüksək səviyyəli tədbir – Dünya Liderlərinin İqlim Fəaliyyəti Sammiti noyabrın 12-13-də təşkil olunub.
COP29-dan əsas gözlənti iqlim maliyyəsi ilə bağlı Yeni Kollektiv Kəmiyyət Hədəfinin (NCQG) razılaşdırılmasından ibarətdir.
+++
COP29 ərəfəsində bir sıra beynəlxalq təşkilatlar Azərbaycanda insan haqları mövzusunu gündəmə gətiriblər. Həmin təşkilatlar ölkədə diqqəti siyasi məhbus sayılan şəxslərə yönəldərək onları azad etməklə bağlı çağırışlar səsləndiriblər. Azərbaycan hökumətinin təmsilçiləri isə belə açıqlamaları və bu yöndə səslənən tənqidləri qarayaxma kampaniyası sayırlar. Onlar ölkədə insan haqlarının pozulması ilə bağlı tənqidləri qəbul etmirlər.
Müxalifətdən tələblər...
Ölkə müxalifəti isə hökumət rəsmiləri ilə razılaşmırlar. Bugünlərdə müxalifətdə olan Müsavat və Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası (AXCP) bəyanat yayaraq COP29 ərəfəsində bütün siyasi məhbusların azad olunmasını tələb edib. Onlardan başqa III Respublika Platforması da COP 29 ərəfəsində verdiyi bəyanatda insan haqları mövzusuna toxunub. Bildirilib ki, Azərbaycan siyasi səhnəsinin ilk və yeganə yaşıl gündəliyə malik siyasi təşkilatı olan Platformanın lideri Akif Qurbanov və Qurucu Heyət üzvü Ruslan İzzətli siyasi motivli cinayət işləri üzrə 2024-cü ilin martından etibarən haqsız yerə həbsdə saxlanılırlar.
Həmin şəxslər qaçaqmalçılıqda ittiham edilirlər və ittihamları qurama sayırlar.
"COP29 iştirakçıları iqlim siyasəti ilə insan hüquqlarının ayrılmaz beynəlxalq hüquq öhdəlikləri olduğu çərçivəsini real və praktik mənada qəbul etməli, müvafiq olaraq COP29 çərçivəsində addımlarını bu çərçivədə həyata keçirməlidir", - bəyanatda vurğulanır.
Azərbaycandakı müxalif qurumların açıqlamasına görə, hazırda ölkə həbsxanalarında 300 civarında siyasi məhbus var. Amma rəsmilər bunu qəbul etmirlər. Onlar deyirlər ki, siyasi məhbus siyahılarında yer alanlar sırf törətdikləri əmələ görə məsuliyyətə alınıblar.
Prezidentin oğlu hansı statusla iqtisadi müşavirədə iştirak edib...
Prezident Administrasiyasının Xarici siyasət məsələləri şöbəsinin müdiri Hikmət Hacıyev Azərbaycan dövlət başçısı İlham Əliyevin 27 yaşlı oğlu Heydər Əliyevin bu il sentyabrın 26-da ilk dəfə yüksək səviyyəli iqtisadi məsələlər üzrə müşavirədə iştirak etməsinə münasibət bildirib. O, prezidentin gənc oğlunun hansı statusla o iclasda iştirak etdiyi ilə bağlı suala "Azərbaycan Respublikasının vətəndaşıdır" cavabını verib.
Prezidentin köməkçisi "Hər kəs gedib vitse-prezidentin yanında əyləşə bilərmi" sualını isə belə cavablandırıb: "İqtisadi müşavirə peşəkarlar üçün açıqdır... Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı statusunda və peşəkar, konkret sahə üzrə mütəxəssis olaraq həmin tədbirdə iştirak edib".
Azərbaycan prezidentinin 27 yaşlı oğlu Heydər Əliyev Bakıdakı ADA Universitetinin məzunudur. Onun atasının bir çox yerli səfərlərində yanında olması və yüksək səviyyəli tədbirlərə qatılması cəmiyyətdə birmənalı yozulmur. Bəzi dəyərləndirmələrə görə, bu onun gələcəkdə ölkədə yüksək karyeraya hazırlığından xəbər verir.
Müxalifət onun atası, prezident İ.Əliyevin də ölkədə "varis planı" ilə hakimiyyətə gəldiyini deyib. Məhz 2003-cü ildə İ.Əliyev atası, ovaxtkı dövlət başçısı Heydər Əliyevin (baba Əliyev) prezident seçkisindən az öncə xəstəxanada imzaladığı bildirilən sərəncamla baş nazir təyin edilmişdi. İ.Əliyev elə həmin il də prezident seçkisindən qalib çıxmışdı, atası H.Əliyevin də seçkidən iki ay sonra vəfat etdiyi açıqlanmışdı.
İsrail səfirliyi yaxınlığında saxlanan Əfqanıstan vətəndaşı: 'Boş yerə həbsdəyəm'
Əfqanıstan vətəndaşı Fövzan Musa Xan ilyarıma yaxındır Azərbaycanda həbsdədir. Ona bugünlərdə Bakıda terrora hazırlıq ittihamı ilə 10 il həbs cəzası kəsilib. İttihama görə, İsrailin Bakıdakı səfirliyində terror aktı törətmək istəyib, ancaq planın üstü açılıb.
Cinayət işinin materiallarında iddia edilir M.X.Fövzan ötən ilin mayında Bakıya ABŞ və İsrail diplomatik nümayəndəliklərində terror törətmək niyyəti ilə gəlib və təxminən bir ay boyunca öncə İsrail səfirliyi həndəvərində müşahidələr aparıb. Müxtəlif adamlarla silah tapmaqdan ötrü razılaşıb. İyunun ortalarında yenə İsrail səfirliyinin yaxınlığında Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin (DTX) əməkdaşları onu saxlayıb.
"Mən heç bir dəstənin üzvü olmamışam"
M.X.Fövzan özünü təqsirli bilmir, terrorçuluq suçunu da qəti şəkildə rədd edir. Deyir ki, 2020-ci ildən Dubayda işləyib pul qazanırdı. Ötən ilin aprelində Əfqanıstanda Nurəddin adlı bir tanışı telefonla ona deyib ki, Bakıda gedib iş tapa bilər: "Dedi ki, Bakıda Abdullah adlı tanışı var, mənə kömək eləyəcək. Mən də Dubaydan turist vizası ilə Bakıya gəldim. Abdullah məni qarşılayıb otelə yerləşdirdi. Bir müddət oteldə qalandan sonra mənzil kirayələdi".
Söylədiyinə görə, yetərincə pulu olmadığından yemək və kirayə xərclərini ödəməyə də Abdullah kömək göstərib.
M.X.Fövzan İsrail səfirliyinin harada yerləşdiyini bilmədiyini deyib. Tutulduğu gün məhz orada olmasına gəlincə, deyir ki, Bakının müxtəlif yerlərində gəzib, fotolar, videolar çəkib, həmin əraziyə də turist kimi gedib: "Kirayə qaldığım mənzilin açarı məndən başqa üç gün Abdullahda da olub. Mən heç bir dəstənin üzvü olmamışam. Təqsirim yoxdur. Boş yerə uzun müddətdir həbsdə saxlanılıram. Xahiş edirəm, məni azadlığa buraxın".
Daha öncə iki dəfə həbsdə olub?
Məhkəmə onun söylədiklərini məsuliyyətdən yayınmaqdan ötrü özünümüdafiə məqsədilə deyilən fikirlər kimi qəbul edib və belə nəticəyə gəlib ki, ona qarşı ittihamı sübuta yetirən konkret faktlar var.
Cinayət işinin materiallarında iddia edilir ki, M.X.Fövzan əvvəllər Pakistan və Əfqanıstanda terrorçuluq ittihamı ilə iki dəfə həbsdə olub. O, Taliban qüvvələrinin təqibindən yayınmaqdan ötrü Dubaya gedib, oradan da 2023-cü ilin mayında Bakıya gəlib.
Onun İŞİD-in Əfqanıstandakı qolu olan "Vilayəti Xorasan" adlı silahlı birləşmənin sabiq üzvü və partlayıcı qurğuların hazırlanması üzrə mütəxəssis olması bilgisi də ittihamda yer alıb.
Jurnalist Zülfüqar Əhmədzadə vəfat edib
Jurnalist, tərcüməçi və şair Zülfüqar Əhmədzadə (Rüfətoğlu) noyabrın 9-da Londonda vəfat edib. O, uzun müddət idi xəstəxanada müalicə olunurdu.
Xəbəri jurnalistin ailəsi AzadlıqRadiosuna təsdiqləyib.
Z.Əhmədzadənin 66 yaşı vardı.
O, 1984-1993-cü illərdə Azərbaycanda bir sıra mətbuat orqanlarında çalışıb. 1989-cu ildə nəşrə başlayan “Səhər” qəzetinin yaradıcılarından olub. 1991-ci ildə “Qızıl qələm” mükafatına layiq görülüb. “BBC Azərbaycan” xidmətində işləyib.
"Şirbalanın məhəbbəti" filminin ssenari müəllifi, "Mavigözlü ögey ana" kitabının müəllifi idi. Bu kitabda dərc olunmuş "Qayıtmayan" şeirində yazırdı:
"Qayıtmayan şeylər vardır,
Göz yaşı gözə qayıtmır,
Çox “hələlik” deyən dostlar
Gedir və bizə qayıtmır..."
Z.Əhmədzadə AzadlıqRadiosunun Azərbaycan xidməti ilə əməkdaşlıq edirdi.
Allah rəhmət eləsin!
BBC: COP29-un baş icraçı direktoru mədən yanacaqlarının təbliği ilə məşğuldur
COP29-un baş icraçı direktoru Elnur Soltanov mədən yanacaqları barədə mümkün müqavilələrin müzakirəsinə dair görüş təşkil edə bilərdi.
BBC-nin məlumatına görə, Soltanov həmin təklifi videobağlantı zamanı "Global Witness" təşkilatının özünü sərmayəçi kimi tanıdan əməkdaşına söyləyib.
"Mən sizin komandanızla onların [SOCAR] komandası arasında əlaqə yaratmaqdan məmnun olaram ki, onlarla müzakirələrə başlaya bilsinlər", - Soltanov "sərmayəçi"yə belə deyib.
Soltanov COP29-un baş icraçı direktoru olmaqla yanaşı, SOCAR İdarə Heyətinin üzvü və Azərbaycan energetika nazirinin müavinidir.
2015-ci il Paris Sazişinin imzalanmasına nəzarət etmiş kosta-rikalı diplomat, BMT təmsilçisi Kristiana Fiqeres belə davranışı qəbuledilməz sayaraq bunu COP prosesinə "xəyanət" adlandırıb.
Xatırlatma
Artıq ikinci ildir ki, BBC COP-a ev sahiblik edən ölkənin pozuntusunu üzə çıxarır. Ötən il BBC-yə sızdırılan bilgilərə görə, BƏƏ neft və qaz sövdələşmələrini irəlilətmək üçün COP28-ə ev sahibliyindən sui-istifadə edib.
Hakimiyyətyönlü media yaxınlarda Azərbaycanın COP29-a sədrliyi əleyhinə növbəti mənfi nəşrlər dalğasının başladılacağını iddia edib. "Report"un bilgisinə görə, belə təbliğatın əsas iştirakçıları Azərbaycana qarşı "ifşaedici" nəşrləri ilə tanınan beynəlxalq qeyri-hökumət təşkilatı "Global Witness" və BBC-dir.
COP29 BMT İqlim Dəyişikliyi Konfransı noyabrın 11-dən 22-dək Bakıda keçiriləcək.
Prezident Əliyev CHP liderinə: 'Yanlışlıqlar olub, keçmişdə qalıb'
Noyabrın 8-də Türkiyədə müxalifətdə olan Cümhuriyyət Xalq Partiyasının (CHP) sədri Özgür Özəl Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevə zəng edib.
Prezidentin mətbuat xidmətinin məlumatına görə, Ö.Özəl İ.Əliyevi Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpası, 44 günlük Qarabağ müharibəsində qələbənin dördüncü ildönümü münasibətilə təbrik edib.
"Qarabağın azad olunmasına öz torpaqlarımızın azad olunması qədər sevindik", – deyən partiya sədri Atatürkün "Azərbaycanın kədəri kədərimiz, sevinci sevincimizdir" ifadəsini xatırladıb, - xəbərdə deyilir.
Ö.Özəl CHP-nin Avropa Şurası Parlament Assambleyasında (AŞPA) və Sosialist İnternasionalında Azərbaycanı müdafiə etdiyini bildirib.
Prezident Əliyev isə qeyd edib ki, əvvəllər müəyyən yanlışlıqlar olub, amma bunlar keçmişdə qalıb. O, hakim YAP ilə CHP arasında əməkdaşlığın "müsbət istiqamətdə" cərəyan etdiyini vurğulayıb.
Ö.Özəl vaxtilə Azərbaycanla bağlı bəzi qalmaqallı fikirləri ilə gündəmə gəlib. O, ötən ilin noyabrında CHP-nin 13 illik sədri Kamal Kılıçdaroğlunu əvəzləyib. Türkiyənin AŞPA-dakı nümayəndə heyətinin üzvü olan Ö.Özəl Azərbaycanın həmin qurumda səsvermə hüququnun bərpa edilməsini dəstəkləyib.
Azərbaycanın AŞPA-da səsvermə hüququ bu ilin yanvarında öhdəliklərin icrasının yetərli olmaması əsas gətirilərək dondurulub. Rəsmi Bakı isə qurumla əməkdaşlığı dayandırdığını açıqlayıb.
Türkiyə hakimiyyəti Azərbaycanı Qarabağ müharibəsində dəstəkləyib.
Azərbaycan 2020-ci ildə 44 günlük müharibə və 2023-cü ildə birgünlük hərbi əməliyyatla ərazi bütövlüyünü bərpa edib. Tərəflər sülh sazişi imzalamayıb, sərhədlər demarkasiya olunmayıb.
Zəfər Günü qeyd edilir
Bu gün, noyabrın 8-i Azərbaycanda İkinci Qarabağ müharibəsi ilə bağlı Zəfər Günü qeyd edilir. Bakıda bir sıra yerlərdə hərbi yürüşlər planlaşdırılır.
Azərbaycan 2020-ci ildə 44 günlük müharibə və 2023-cü ildə birgünlük hərbi əməliyyatla ərazi bütövlüyünü bərpa edib.
2020-ci il noyabrın 8-də Azərbaycan ordusu Dağlıq Qarabağda Şuşa şəhərini geri alıb. Bundan iki gün sonra, noyabrın 10-da Rusiyanın vasitəçiliyi ilə tərəflər arasında atəşkəs bəyanatı imzalanıb.
Tərəflər arasında sülh sazişi imzalanmayıb, sərhədlər demarkasiya olunmayıb. Son illər sülh danışıqları həm Qərbin, həm də Rusiyanın vasitəçiliyi ilə aparılıb.
Azərbaycan XİN noyabrın 8-də yaydığı bəyanatda bildirir ki, Ermənistanla sülh sazişi layihəsi üzrə aparılan ikitərəfli danışıqlarda vacib irəliləyişlər əldə olunub. Ancaq sülh prosesinin uğurla yekunlaşmasının qarşısında çağırış və təhdidlər hələ də qalır.
Bakı sülh müqaviləsinin imzalanması üçün Ermənistan konstitusiyasının dəyişdirilməsində israr edir. Ermənistan Konstitusiya Məhkəməsinin qərarında isə deyilir ki, ölkə konstitusiyasında Azərbaycana qarşı ərazi iddiaları yoxdur.
Yerevan bir neçə dəfə sülh sazişini razılaşdırılmış maddələr üzrə imzalamağı təklif edib. Bakı isə bunu real saymır, "yarımçıq sülh"ü qəbul etmədiyini bildirir.
44 günlük müharibədə Azərbaycan tərəfdən 3 minə qədər hərbi qulluqçunun və 100 civarında mülki şəxsin həlak olduğu açıqlanıb.
Bu müharibədə Ermənistanın rəsmi qurumları isə onlar tərəfdən 4 mindən çox hərbi qulluqçu itirdikləri bildirilib.
Qarabağ münaqişəsi Ermənistanın Azərbaycana ərazi iddiaları ilə 1988-ci ildə başlayıb. 1994-cü ildə gerçəkləşən atəşkəs razılaşmasına qədər Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsi və ona bitişik 7 rayonu işğal edilmişdi.
CPJ AzadlıqRadiosunun jurnalistini azadlığa buraxmağa çağırır
Nyu-Yorkda yerləşən Jurnalistləri Müdafiə Komitəsi (CPJ) Azərbaycan hakimiyyətini iqtisadçı və AzadlıqRadiosunun jurnalisti Fərid Mehralızadəni dərhal azad etməyə çağırır. F.Mehralızadə maydan bəri valyuta qaçaqmalçılığı ittihamı ilə həbsdədir. Oktyabrın 30-da AzadlıqRadiosu bəyanat yayaraq Mehralızadənin azadlığa buraxılmasına çağırıb. Radio onun məqalələrini təhlükəsizliyinə görə istinad etmədən dərc edirdi.
"Azərbaycan BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə COP29 konfransına ev sahibliyi etməyə hazırlaşarkən ən azı 15 jurnalist potensial uzunmüddətli həbs cəzaları ilə üzləşir. Fərid Mehralızadənin işi bir daha nümayiş etdirir ki, tənqidi fikirləri olanlar absurd dərəcədə asanlıqla ölkədəki amansız repressiyalara tuş gələ bilirlər", – CPJ-nin Avropa və Mərkəzi Asiya üzrə proqram koordinatoru Gülnoza Səid bildirib: "Azərbaycan hökuməti COP29-dan əvvəl Mehralızadəni və bütün digər haqsız yerə həbs edilmiş jurnalistləri azad edə bilməsə, beynəlxalq qınaqla üzləşməlidir".
Mayın 30-da mülkigeyimlilər Mehralızadəni küçədə tutub başına torba keçirərək zorla maşına mindiriblər. Polis əməkdaşları onun evindən kompüterini, mobil telefonlarını və avtomobilini də müsadirə ediblər.
İyunun 1-də məhkəmə Mehralızadə barəsində həbs-qətimkan tədbiri seçib. O, korrupsiya araşdırmaları ilə tanınan "AbzasMedia" nəşrinə qarşı valyuta qaçaqmalçılığı işi çərçivəsində ittiham olunub. Həm "AbzasMedia", həm də Mehralızadə onun bu nəşrlə əməkdaşlığını təkzib ediblər.
Mehralızadə AzadlıqRadiosu üçün iqtisadi mövzuları işıqlandırırdı. Radionun vebsaytı Azərbaycanda bloklanıb. Jurnalistin həyat yoldaşı Nərgiz Muxtarova CPJ-yə bildirib ki, o, jurnalistikasına və müstəqil mediaya müsahibələrində hökumətin siyasətini tənqid etdiyinə görə həbs olunub.
Avqustda hakimiyyət Mehralızadə və "AbzasMedia" jurnalistlərinə qarşı əlavə yeddi iqtisadi cinayət ittihamı irəli sürüb. Bu ittihamlar üzrə 12 ilədək həbs nəzərdə tutulur.
Azərbaycan 11-22 noyabrda COP29-a ev sahibliyi edəcək. Son bir ildə ölkədə Qərb donorlarından maliyyə vəsaiti almaqda ittiham olunan 14 jurnalist həbsə atılıb. Bütün bunlar Azərbaycanla Qərb arasında münasibətlərin geriləməsi fonunda baş verir.
Azərbaycan hakimiyyəti isə ölkədə siyasi motivli həbslərin olmadığını, fərdlərin konkret cinayətlərə görə saxlanıldığını deyir.
Müsavat üzvü şərti cəza ilə həbsdən buraxıldı: 'Heç kim adımı çəkməyib'
Müsavat Partiyasının üzvü, uzun illər Almaniyada siyasi mühacir həyatı yaşamış Mehdi Xəlilbəyli 9 ay həbsdə saxlanandan sonra noyabrın 6-da şərti cəzayla azadlığa çıxıb. Səbail Rayon Məhkəməsinin hökmüylə ona, 2 il sınaq müddəti olmaqla, 3 il 2 ay 29 günlük şərti cəza verilib.
M.Xəlilbəyli 2003-cü ilin oktyabrında Azərbaycanda prezident seçkisi ilə əlaqədar etirazlar vaxtı yaşanan hadisələrə görə suçlanır. Ona Cinayət Məcəlləsinin 220-ci (kütləvi iğtişaşlarda iştirak), 221-ci (xuliqanlıq) və 315-ci (hakimiyyət nümayəndəsinə qarşı zor tətbiqi) maddələrilə ittiham verilib. Uzun illər həmin maddələrlə axtarışda olan M.Xəlilbəyli bu ilin əvvəlində Azərbaycana gələrkən, hava limanında saxlanılıb.
M.Xəlilbəylinin işində 13 nəfər zərərçəkmiş qismində tanınıb. Onların arasında bir neçə ildir fəaliyyəti dayandırılmış “Lider” telekanalının əməkdaşı Sahil Kərimli də var. Cinayət işinin materiallarında iddia olunur ki, 2003-cü ildə sözügedən hadisələr zamanı həmin şəxslər xəsarət alıblar.
M.Xəlilbəyli özünü təqsirli bilmir. Noyabrın 6-da hökmdən öncə son sözündə də deyib ki, 4 ay sürən məhkəmə boyunca heç kim əleyhinə ifadə verməyib: “Əgər kimsə mənim hansısa cinayətdə iştirakım barədə nəsə deyibsə, adım keçibsə, nə cəza versəniz, razıyam. Qanun qarşısında boynumuz qıldan incədir. Heç kim mənim adımı çəkməyib. Xahiş edirəm, ədalətli qərar qəbul edəsiniz”.
O, məhkəmə iclaslarından birində deyib ki, artıq Azərbaycanda yaşamaq istəyir, Almaniyadan da bu üzdən qayıdıb.
Xatırlatma
Müsavat Partiyası Avropa Koordinasiya Mərkəzinin (AKM) üzvü olan M.Xəlilbəyli 2019-cu ildə Almaniyada qanunsuz miqrasıya hallarının təşkili (mühacir alveri) ilə bağlı araşdırmalar çərçivısində tutulmuş, 2020-ci ilin yanvarında azadlığa buraxılmışdı.
2003-cü ilin oktyabr hadisələrindən sonra Azərbaycanda kütləvi həbslər yaşanmışdı. Həbs olunanlar arasında Müsavat Partiyasının keçmiş başqanı Arif Hacılı, Ümid Partiyasının sədri İqbal Ağazadə, “Yeni Müsavat” qəzetinin baş redaktoru Rauf Arifoğlu və digərləri vardı.
Bələdiyyə seçkiləri gələn ilə qaldı
Azərbaycanda bələdiyyə seçkilərinin dəqiq tarixi noyabrın axırında açıqlanacaq.
"Turan"ın məlumatına görə, bunu noyabrın 6-da Mərkəzi Seçki Komissiyasının (MSK) iclasında qurumun rəhbəri Məzahir Pənahov deyib.
Onun sözlərinə görə, istənilən halda seçkilərin gələn il yanvarın 25-dən sonra keçirilməsi daha məqsədəuyğundur.
Azərbaycanda bu ilin sonunda bələdiyyə seçkilərinin keçirilməsi gözlənirdi. Mövcud qanunvericiliyə görə, seçkilər səsverməyə azı 60 gün qalmış elan edilməlidir.
Azərbaycanda son bələdiyyə seçkiləri isə 2019-cu il dekabrın 23-də keçirilib. Seçki Məcəlləsinə görə, bələdiyyələrin səlahiyyəti 5 ildir və bu müddətdən gec olmayaraq seçki keçirilməlidir. Bəzi siyasi təhlilçilər və hüquqşünaslar bələdiyyə seçkilərinin vaxtında keçirilməməsini qanunsuz sayırlar.
Milli Məclisin bəzi üzvləri isə bu barədə tənqidlərə cavab verərkən bu gecikməni noyabrın 11-dən 22-nə kimi Bakıda keçiriləcək BMT İqlim Konfransı (COP29) ilə izah ediblər.
Üstəlik, bu il bəzi bələdiyyələrin birləşdirilməsi ilə bağlı qanun layihəsi də hazırlanıb. Milli Məclisin birinci oxunuşda qəbul etdiyi layihəyə əsasən, Azərbaycanda 1 min 400 bələdiyyənin birləşdirilməsi yolu ilə ölkə ərazisində onların ümumi sayının 684-ə endirilməsi nəzərdə tutulub.
Xanımı Polad Aslanovun cərimə otağına salındığını deyir
xeberman.com saytının həbsdə olan rəhbəri Polad Aslanovun 15 saylı cəzaçəkmə müəssisəsinə köçürüldükdən sonra cərimə otağına (kars) salındığı bildirilir.
Bu barədə onun həyat yoldaşı Gülmira Aslanova məlumat verib.
G.Aslanovanın sözlərinə görə, Penitensiar Xidmətdən bunu həyat yoldaşının aclıq aksiyası keçirdiyi üçün təcrid vəziyyətdə olması zəruriyyəti ilə izah ediblər. Onun iddiasına görə, amma Xidmətdən vurğulanıb ki, sanitar hissəsində yerin olmadığından belə bir tədbir görülüb.
G.Aslanova isə düşünür ki, P.Aslanovu aclıq aksiyası keçirdiyinə görə cəzalandırırlar.
O, həmçinin qeyd edib ki, noyabrın 6-da səhər ərinin vəziyyətini öyrənmək üçün cəzaçəkmə müəssisəsinə getsə də, onunla görüşə icazə verilməyib.
P.Aslanovun noyabrın 4-dən siyasi məhbuslara azadlıq tələbi ilə aclıq elan etdiyi bildirilir. Yaxınlarının sözlərinə görə, bundan sonra o, 1 saylı Cəzaçəkmə Müəssisəsindən 15 saylı Cəzaçəkmə Müəssisəsinə köçürülüb.
Hələlik, bütün bu deyilənlərə Penitensiar Xidmət və başqa rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.
P.Aslanov 2019-cu ilin iyun ayında saxlanılıb. O, Cinayət Məcəlləsinin 274-cü (dövlətə xəyanət) maddəsi ilə həbs edilərək 16 il azadlıqdan məhrum edilib.
Aslanov ittihamları qəbul etmir və həbsini jurnalist fəaliyyəti ilə əlaqələndirir. Sonradan Ali Məhkəmə Aslanovun həbs müddətini 13 ilə qədər azaldıb.
Yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladıqları siyahılara görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında təqribən 300 siyasi məhbus var. Rəsmilər isə, bir qayda olaraq, vurğulayırlar ki, ölkədə heç kim sırf peşə fəaliyyəti ilə bağlı, siyasi əsaslar ilə həbs edilmir. Onların deməsinə görə, həmin siyahılarda yer alanlar sırf törətdikləri əmələ görə məsuliyyətə cəlb ediliblər.
HRW Aİ liderlərini Azərbaycan hakimiyyətinə təzyiq göstərməyə çağırır
Avropa İttifaqının (Aİ) Bakıda COP29 iqlim konfransına qatılan liderləri siyasi ittihamlarla saxlananların məsələsini Azərbaycan hakimiyyəti qarşısında birbaşa qaldırmalı, onların azadlığa buraxılmasına çalışmalıdır. Belə bir çağırışla noyabrın 6-da "Human Rights Watch" daxil olmaqla 17 beynəlxalq insan haqları təşkilatı çıxış edib.
Bəyanatda deyilir ki, son iki ildə Azərbaycan hökuməti tənqidçilərinə hücumu gücləndirib. Aİ indi COP29-un yaratdığı nadir beynəlxalq fürsətdən yararlanaraq açıq danışmalı, ölkədəki vətəndaş cəmiyyəti, müstəqil media, insan haqları müdafiəçiləri üçün konkret yaxşılaşmaya nail olmalıdır.
İnsan haqları qurumları bildirirlər ki, Azərbaycan hökuməti tənqidçilərini siyasi motivli həbslər, saxta kriminal ittihamlarla hədəfə alır. Eləcə də qeyri-hökumət təşkilatlarına qarşı xeyli məhdudlaşdırıcı qanunları işə salır. Belə bir "alçaldıcı" sistem isə müstəqil fəalların, media və insan haqları müdafiəçilərinin işini görməsi üçün qanuni yollardan məhrum edir.
Anlaşma Memorandumunun yaratdığı öhdəliklər
Bəyanatda deyilir ki, Aİ Azərbaycanla enerji əməkdaşlığı daxil olmaqla iqtisadi və siyasi əlaqələrinə konkret insan haqları öhdəliklərini salmalıdır. Azərbaycanın Aİ-nin "Şərq tərəfdaşlığı" təşəbbüsünün üzvü olaraq belə öhdəlikləri var. Həmçinin ölkənin dövlət büdcəsinin mədən yanacağından asılılığı, 2022-ci ildə imzalanmış Aİ-Azərbaycan Anlaşma Memorandumunun siyasi təsir üçün ciddi alət olduğu vurğulanır.
"Aİ hakimiyyətə siyasi və diplomatik təsir göstərərək bu tərəfdaşlığın Aİ-nin xarici siyasətdə insan haqlarını müdafiə öhdəliklərinə uyğun gəlməsini təmin etməlidir", – bəyanatda vurğulanır.
İnsan haqları qurumları Azərbaycanda son iki ildə iqtisadçı, antikorrupsiya eksperti Qubad İbadoğlunun, insan haqları fəalı Anar Məmmədlinin, eləcə də azı 11 müstəqil jurnalist və media işçisinin müxtəlif saxta ittihamlarla saxlandığını vurğulayır. İki tədqiqatçı və sülh fəalı isə vətənə xəyanət ittihamı ilə həbs olunub.
Bəyanatda deyilir ki, Aİ liderləri Azərbaycan hakimiyyəti qarşısında siyasi motivlərlə saxlananların işlərini qaldırmalıdırlar. Q.İbadoğlu, A.Məmmədli, media eksperti Ələsgər Məmmədli, jurnalist Hafiz Babalı, iqtisadçı Fazil Qasımov, siyasi fəal Famil Xəlilov kimi müalicəyə ehtiyacı olanların işinə xüsusi önəm verilməlidir. Eləcə də təcridxanada işgəncə və pis rəftar iddialarını ictimailəşdirəndən sonra təhdid olunduğu bildirilən "AbzasMedia" direktoru Ülvi Həsənlinin işi qabardılmalıdır.
Aİ liderlərini Azərbaycanda olarkən çağırırlar ki, siyasi dəstək nümayişi kimi insan haqları müdafiəçiləri, jurnalistlər, müstəqil vətəndaş cəmiyyəti təmsilçiləri ilə görüşsünlər.
Bəyanatı "Amnesty International", Jurnalistləri Müdafiə Komitəsi, Avropa Jurnalistlər Federasiyası, "Freedom Now" və digər qurumlar imzalayıb.
Azərbaycan hakimiyyətinin bu bəyanata münasibəti bəlli deyil. Ancaq indiyədək hakimiyyət təmsilçiləri oxşar tənqidləri rədd edib, ölkəyə qarşı məqsədli qarayaxma kampaniyası aparıldığını deyiblər.
Son bir ildə saxlanan jurnalist və fəallar, əsasən, qaçaqmalçılıqda ittiham olunurlar. Özləri isə ittihamları qurama sayır, peşə fəaliyyətləri ilə əlaqələndirirlər.
Yerevan Aİ-dəki səfirinin azərbaycanlı həmkarı tərəfindən hədələndiyini bildirir
Ermənistanın Avropa İttifaqındakı (Aİ) səfiri Tiqran Balayanın bu yaxınlarda Brüsseldə keçirilən tədbirdə azərbaycanlı həmkarı Vaqif Sadıqov tərəfindən təhdid olunduğu bildirilir. Bunu Ermənistan xarici işlər nazirinin müavini Paruyr Ovannisyan noyabrın 4-də yerli mediaya deyib.
Onun sözlərinə görə, təhdid və təhqirlər bir diplomatik qəbulda baş verib, Ermənistan tərəfi Belçika hakimiyyəti və Aİ-ni insidentlə bağlı bilgiləndirib.
"İnsident üzrə araşdırma aparılır", – Ovannisyan jurnalistlərə deyib.
İnsident haqda ilk olaraq "Politico" nəşri yazıb, Balayan deyib ki, Sadıqov tədbirdə onu hədələyib. Brüsseldəki Ermənistan səfirliyi isə Belçika paytaxtındakı digər diplomatik missiyalara rəsmi şikayət göndərib.
Hadisənin Brüsseldəki "Tangla" otelində Türkiyə səfirliyinin ölkənin milli bayramı şərəfinə təşkil etdiyi qəbulda baş verdiyi iddia olunur. Nəşr Sadıqovun iddiaları təkzib etdiyini, onları "gülünc" adlandırdığını yazıb.
Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi, hələlik, bu deyilənlərə münasibət açıqlamayıb.
Azərbaycan 2020-ci ildə 44 günlük müharibə və 2023-cü ildə birgünlük hərbi əməliyyatla ərazi bütövlüyünü bərpa edib. Ancaq Ermənistanla sülh sazişi imzalamayıb, sərhədlər demarkasiya olunmayıb.
Hazırda iki ölkə arasında sülh danışıqları davam edir.
Rusiyaya casusluqda suçlanan Nəzakət Məmmədovaya 13 il həbs cəzası kəsilib
Müxtəlif televiziya kanallarında, saytlarda siyasi şərhçi kimi çıxış edən Nəzakət Məmmədovaya dövlətə xəyanət ittihamıyla 13 il həbs cəzası kəsilib. Bugünlərdə Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsində ona hökm oxunub.
46 yaşlı N.Məmmədova Rusiyanın xüsusi xidmət orqanlarıyla əməkdaşlıqda suçlanır. Cinayət işinin materiallarında iddia edilir ki, N.Məmmədova tapşırıqla “jurnalist”, “siyasi şərhçi” adı altında pərdələnib.
O, həm də Youtube-da “Alfa TV” adlı kanalın rəhbəri idi və burada aşkar şəkildə rusiyayönümlü materiallar yayımlanırdı. İttihama görə, sözügedən kanalın yaradılması, orada müsahibələrin təşkili və başqa materialların yayımı da ona verilən tapşırıqların tərkib hissəsi olub.
İddia olunur ki, N.Məmmədova mütəmadi Moskvaya gedib, orada məxfi görüşlər keçirib, gördüyü işlərin müqabilində ona pullar göndərilib. Lakin köçürülən pullar öz adına yox, başqalarının adına bankdan çıxarılıb.
N.Məmmədovanın başqa şəxsləri də Rusiyanın xüsusi xidmət orqanlarının əməkdaşları ilə görüşdürməyə çalışması da ittihamda yer alıb.
Amma N.Məmmədova dövlətə xəyanət ittihamını qəbul etmir. O, təqsirsiz olduğunu vurğulayıb. Deyib ki, Moskvaya konfranslara gedib, müəyyən kanallarda çıxış edib, aldığı pullar da buna görə ödənilən qonorarlar, ezamiyyət xərcləri olub: “Gizli pul almaq niyyətim olsaydı, elə nağd şəkildə alıb gətirərdim. Keçmiş həyat yoldaşımın mənim gəlirimi bilməsini istəmirdim. Ona görə gələn pulu başqalarının adına götürmüşəm”.
N.Məmmədovanı 2023-cü ilin oktyabrında Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin (DTX) əməkdaşları saxlayıb. Onun işi üzrə istintaq da bu qurumda aparılıb.
N.Məmmədova özü də vaxtilə DTX-da işləyib.
Azərbaycan prezidenti Qırğızıstana gedib
Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev noyabrın 5-də Türk Dövlətləri Təşkilatı (TDT) dövlət başçılarının XI Zirvə görüşündə iştirak etmək üçün Qırğızıstan Respublikasına səfər edib.
Noyabrın 6-da Bişkekdə Türk Dövlətləri Təşkilatının (TDT) XI zirvə görüşü keçiriləcək.
TDT-dən bildirilib ki, sammit "Türk dünyasının gücləndirilməsi: İqtisadi inteqrasiya, dayanıqlı inkişaf, rəqəmsal gələcək və hər kəs üçün təhlükəsizlik" mövzusunda gerçəkləşdiriləcək. Görüşdə təşkilata üzv və müşahidəçi ölkələr arasında çoxtərəfli əməkdaşlıq məsələləri ilə yanaşı, regional və qlobal siyasi-iqtisadi inkişaf prosesləri ilə bağlı müzakirələrin də yer alacağı gözlənir. Toplantının yekunu olaraq dövlət başçılarının Bişkek Bəyannaməsi qəbul edilə bilər.
TDT 2009-cu ildə yaradılıb. Azərbaycan, Türkiyə, Qazaxıstan, Qırğızıstan və Özbəkistan qurumun üzvləridir.
Xəzərdə Azərbaycan və İranın birgə təlimi keçirilib
Xəzər dənizinin İrana mənsub hissəsində bu ölkə ilə Azərbaycanın Hərbi Dəniz Qüvvələrinin bir qrup şəxsi heyəti və gəmisinin iştirakı ilə "AZIREX-2024" birgə taktiki təlimi keçirilib.
Azərbaycan Müdafiə Nazirliyinin noyabrın 4-də yaydığı məlumata görə, əvvəlcə "Dənizdə axtarış-xilasetmə" təliminin məqsədi və icra olunacaq tapşırıqlarla bağlı brifinq təqdim edilib, qarşılıqlı müzakirələr aparılıb: "Təlimdə gəmi qəzaları zamanı xilasetmə və tibbi yardım tədbirlərinin həyata keçirilməsi, axtarış-xilasetmə əməliyyatları, habelə gəmi təhlükəsizliyinin təmin olunması üzrə fəaliyyətlər icra edilib".
Ötən il dekabrında İran Hərbi Dəniz Qüvvələri (HDQ) Ordusunun komandanı kontr-admiral Şəhram İrani Azərbaycanda səfərdə olmuşdu. Onun Azərbaycandan olan həmkarı Sübhan Bəkirovla görüşündə Xəzər dənizində birgə təlimlərin keçirilməsinin vacibliyindən bəhs edildiyi açıqlanmışdı.
Hazırda İranla Azərbaycan arasında yaxınlıq müşahidə edilməkdədir. Halbuki əvvəlki illər bu iki ölkə arasında müəyyən gərginliklər yaşanmışdı.
Xatırlatma
Bundan əvvəlki illər hər iki ölkənin bir-birinin sərhədinə yaxın ərazidə hərbi təlimlər keçirməsi qarşılıqlı narazılıqlara səbəb olmuşdu. Hətta ötən il yanvarın 27-də Azərbaycanın Tehrandakı səfirliyinə "Kalaşnikov" avtomatı ilə silahlı hücum da oldu. Hədisə nəticəsində səfirliyin bir əməkdaşının həlak olduğu, ikisinin isə xəsarət aldığı açıqlandı. Bundan sonra səfirliyin işçiləri Azərbaycana təxliyə edildi.
Ardınca da Azərbaycanda bir çox həbslər oldu. Saxlananlar ən müxtəlif ittihamlarla (ən çox da narkotiklə) üzləşsələr də, hökumətə yaxın media orqanlarında onlar "İran casusu" kimi təqdim edilirdilər. Hərçənd onların yaxınları bununla dini kəsimdən olan bir çox şəxslərin şərləndiyini dedilər. Amma xüsusilə son aylar hər iki tərəfin rəsmiləri bir-biriləri ilə əməkdaşlığa dair fikirlər səsləndirirlər. Bu ilin iyulunda Azərbaycanın İrandakı səfirliyinin fəaliyyəti bərpa edilib.
Britaniyalı lobbiçilər Azərbaycandan 'ətraf mühit qoruyucusu' yaratdıqları üçün ittiham olunublar
Britaniyalı siyasətçilərə yaxın "Teneo" lobbi şirkəti COP29 iqlim sammiti öncəsi Azərbaycanın imicini yaxşılaşdırmaq üçün 4.7 milyon dollar pul alıb. "Democracy for Sale" (Satılan Demokratiya) təşkilatının araşdırmasında belə deyilir.
Araşdırmada Azərbaycanın "ətraf mühitlə bağlı məsuliyyətli imicini yaratmaq" üçün Böyük Britaniyanın keçmiş hökumət üzvlərinin də çalışdığı nəhəng bir şirkətin media təlimləri keçirdiyinə və "ölkənin narrativlərinin inkişafına dair" məsləhətlər verdiyinə diqqət çəkilir.
Bakıda lobbiçilərə Ceff Morrell başçılıq edir. O, Azərbaycanın ən böyük xarici yatırımçısı, BP şirkətinin keçmiş yönəldicisi olub.
Yarım iş günü çalışacaq britaniyalı məsləhətçilərə ayda 25-50 min dollaradək bonuslar ödəniləcək. Lobbiçilər arasında keçmiş baş nazir Boris Consonun baş biznes məsləhətçisi Aleks Hikman da var.
COP29-un Azərbaycanda keçirilməsini tənqid edənlər ölkədə gəlirlərin 60 faizinin neft-qaz satışından gəldiyini, insan haqları ilə bağlı durumun ürəkaçan olmadığını deyirlər.
Teneo və Azərbaycan hökuməti araşdırmaçılara məsələ ilə bağlı şərh verməyib.
Bu yaxınlarda sosial şəbəkələrdə milyonlarla izləyicisi olan "Nas Daily"nin videobloqerlər komandası da Azərbaycanda keçiriləcək COP29 sammiti barədə videoçarx hazırlayıb.
Noyabrın 11-dən 22-dək Bakıda keçiriləcək həmin sammitə qatılacaq dünya liderləri iqlim dəyişikliyinin mənfi sonuclarını birgə aradan qaldırmaq planlarını müzakirə edəcəklər.
'Bank Avrasiya' 'Paşa Holdinq'in nəzarətinə keçir?
Oktyabrın 30-da "Bank Avrasiya" ASC-nin səhmdarları siyahısında dəyişiklik olub.
Səhmdarların ümumi yığıncağının qərarına əsasən, bankın nizamnamə kapitalının 37.5 faiz hissəsinə malik "YevroStandart" MMC-nin payı "Top Properties" MMC-yə satılıb.
Eyni zamanda, bankın digər səhmdarı - "PMD Group" MMC-nin nizamnamə kapitalındakı 37.5 faiz iştirak payının 12 faizi "Top Properties" MMC-yə, 24.5 faizi artıq 25 hissəyə sahib olan "Azbizneskom" MMC-yə və 1 faizi isə Rüstəm Eynullayevə satılıb.
Bununla da bankın nizamnamə kapitalının 49.5 faizinə "Top Properties" MMC, 49.5 faizinə "Azbizneskom" MMC və 1 faizlik hissəsinə isə R.Eynullayev sahiblik edir.
"Bank Avrasiya" ASC 2007-ci ildən fəaliyyət göstərir.
"Top Properties" MMC-nin "Paşa Holdinq" qrupunun nəzarətinə keçməsi ilə bağlı bir neçə il əvvəl yerli mediada məlumatlar yer alıb. İndiyə kimi belə məlumatlar təkzib edilməyib.
Yerli və xarici mediada "Paşa Holdinq" qrupunun isə ölkə başçısının ailəsinə yaxın şəxslərlə məxsus olduğu ilə bağlı məlumatlar yayılıb.
Hazırda Azərbaycanda 20 civarında bank fəaliyyət göstərir.
